Sobota, 23 listopada 2024
Stożek rogówki to choroba, która przez wiele lat stanowiła dla medycyny prawdziwą zagadkę. To tajemnicze schorzenie polega na ścieńczeniu i uwypukleniu rogówki, która zamiast naturalnego dla niej kulistego kształtu zaczyna przypominać wybrzuszony stożek. Ponieważ zniekształcona rogówka nie jest w stanie prawidłowo skupiać wpadających do oka wiązek światła, chory zaczyna mieć problemy z widzeniem. Charakterystycznymi objawami są nasilające się zamazywanie obrazu, efekt halo naokoło źródeł światła, zaczerwienienie oczu, widzenie mnogie oraz zwiększona wrażliwość na światło. Przyjmuje się, że etiologia zjawiska może mieć związek zarówno z czynnikami genetycznymi, jak i środowiskowymi. Zwiększone ryzyko zachorowania na stożek rogówki dotyczy zwłaszcza osób z atopowym zapaleniem skóry, częstymi zapaleniami spojówek i zmianami barwnikowymi siatkówki. Choroba często jest diagnozowana także u osób z zespołem Marfana lub zespołem Downa. Współczesna okulistyka pozwala na skuteczne zahamowanie rozwoju schorzenia. W dzisiejszym artykule wyjaśnimy, na czym polegają i jak przebiegają najpowszechniejsze zabiegi stosowane w leczeniu tej tajemniczej choroby.
Leczenie stożka rogówki: wczoraj i dziś
Przez długi czas jedynymi sposobami leczenia stożka rogówki było stosowanie twardych soczewek kontaktowych lub przeszczep rogówki. Zadaniem szkieł kontaktowych było spłaszczenie nadmiernie wybrzuszonej rogówki, a tym samym ułatwienie widzenia. Taka metoda pomagała jednak jedynie doraźnie, a na dodatek powodowała znaczny dyskomfort (noszenie tego rodzaju soczewek nie jest bardzo niewygodne). Alternatywą był przeszczep rogówki, który w niektórych przypadkach był jedynym rozwiązaniem by chory nie stracił wzroku. Na szczęście dziś istnieją inne skuteczne metody leczenia stożka rogówki.
Wszczepienie ringu śródrogówkowego, czyli pierścienie Intacs
Jedną z najnowocześniejszych metod wykorzystywanych w terapii stożka rogówki u pacjentów w każdym wieku jest wszczepienie pierścieni Intacs. Są to specjalne implanty śródrogówkowe, których zadaniem jest nadanie tkance właściwego kształtu. Ring wszczepiany jest bezpośrednio do rogówki przez niewielkie tunele. Ich wykonanie trwa kilka sekund i jest przeprowadzane laserowo w warunkach małej sali operacyjnej. Taki zabieg znacznie zmniejsza astygmatyzm nieregularny i poprawia jakość widzenia, jednak nie eliminuje on całkowicie stożka rogówki. Po przeprowadzeniu takiej operacji chory nadal może potrzebować okularów lub soczewek kontaktowych.
Cross-linking, czyli numer 1 w leczeniu stożka rogówki
Wysoce skutecznym sposobem hamowania progresji choroby jest zabieg nazywany Cross-linkingiem. Jest on uważany za najbardziej efektywną metodę leczenia stożka rogówki. Cross-linking, czyli innymi słowy sieciowanie rogówki, wykonywany jest w trybie ambulatoryjnym. Pacjent otrzymuje znieczulenie miejscowe kroplowe (ewentualnie w postaci tabletek) i może przez cały czas trwania zabiegu komunikować się z personelem medycznym. Pierwsza część operacji polega na usunięciu zewnętrznej warstwy nabłonka rogówki i nasączeniu tkanki środkiem fotouczulającym (ryboflawiną). Czas nasączania to około 15-30 minut. Następnie nad okiem pacjenta ustawia się ramię lasera emitującego promieniowanie UV-A. Naświetlanie stymuluje tworzenie nowych połączeń pomiędzy blaszkami kolagenu, dzięki czemu struktura rogówki ulega utwardzeniu. Wzmocniona rogówka jest mniej podatna na deformacje, co wpływa na zachowanie jej prawidłowego kształtu. Cały zabieg trwa około 60 minut. Pełne rezultaty widoczne są po około pół roku.