Piątek, 22 listopada 2024
Zwyrodnienie plamki żółtej to popularna choroba atakująca nawet co czwartego mieszkańca naszego kontynentu po 75. roku życia. Choroba ma charakter postępujący, wieloczynnikowy i przewlekły. Nieleczone zwyrodnienie plamki związane z wiekiem, zwane także AMD (z ang. Age-related Macular Degeneration) może prowadzić do nieodwracalnej ślepoty. W związku z tym, że coraz dłużej żyjemy, każdego roku diagnozowane jest coraz więcej przypadków zwyrodnienia plamki żółtej. Uwzględniając cechy kliniczne, wyróżniamy dwa rodzaje AMD, jednak najczęściej choroba ma postać zanikową - suchą.
Sucha postać AMD stanowi niemal 90% wszystkich diagnozowanych przypadków. Choroba ta charakteryzuje się powolnym postępem choroby. W przeciwieństwie do mokrej postaci AMD, przy której do znacznego pogorszenia wzroku może dojść już po kilku dniach - tutaj choroba rozwija się miesiącami, a nawet latami. Przy suchej postaci AMD zmiany zachodzą bezpośrednio w plamce i jak sama nazwa wskazuje - mają charakter zanikowy. W wyniku choroby obumierają nasze naturalne fotoreceptory odpowiedzialne za prawidłowe widzenie i funkcjonowanie siatkówki, co prowadzi do utraty widzenia centralnego. To właśnie dlatego kluczowe znaczenie ma wczesne wykrycie choroby.
Na wystąpienie zwyrodnienia plamki żółtej związanego z wiekiem narażone są przede wszystkim kobiety po 50 roku życia. Częściej AMD występuje także u osób rasy białej, zwłaszcza u niebieskookich z powodu niskiego poziomu melaniny w siatkówce. Również genetyka ma spore znaczenie, jeśli chodzi o występowanie zwyrodnienia plamki żółtej. Udowodniono, że jeśli w naszej rodzinie występowało już AMD - my również znajdujemy się w podwyższonej grupie ryzyka. Lekarze wskazują, że ogromny wpływ na rozwój choroby ma nasz styl życia. Ze zwyrodnieniem plamki żółtej związanej z wiekiem najczęściej zmagają się palacze tytoniu oraz osoby stosujące niezrównoważoną dietę, ubogą w przeciwutleniacze. Również osoby nadmiernie spożywające alkohol znajdują się w podwyższonej grupie ryzyka. Początkowe objawy suchej postaci AMD często są lekceważone przez pacjentów, zwłaszcza jeśli zmiana choroba wystąpiła tylko w jednym oku. U około 40% pacjentów rozwój AMD w drugim oku następuje w przeciągu 5 kolejnych latach. Typowe objawy zwyrodnienia plamki żółtej to obniżona ostrość widzenia, trudność w czytaniu i pisaniu czy zniekształcenie linii.
Każda dorosła osoba powinna co najmniej raz na dwa lata udać się na kontrolną wizytę okulistyczną. Z wiekiem nasz narząd wzroku jest coraz bardziej podatny na występowanie zmian chorobowych, a wczesna diagnoza pozwala na wdrożenie efektywnego i nieuciążliwego leczenia. Jeśli nasz okulista stwierdził, że znajdujemy się w grupie podwyższonego ryzyka wystąpienia zwyrodnienia plamki żółtej, warto regularnie samodzielnie wykonywać prosty test Amslera, który pozwala w domowych warunkach wykryć chorobę.W leczeniu suchej postaci AMD stosuje się zabiegi laserem 2RT. Terapia ta ma za zadanie odmłodzenie siatkówki oka, co pozwala na zmniejszenie liczby druzów, czyli złogów lipidowo-białkowych i poprawienie funkcjonowania chorego oka. Zabieg najlepsze efekty przynosi we wczesnym stadium AMD. Co ważne - trwa on zaledwie kilka minut i nie powoduje żadnych działań ubocznych.