Sobota, 23 listopada 2024
Wśród chorób oczu zwyrodnienie plamki żółtej może być jedną z najgroźniejszych. Jest jedną z najczęstszych przyczyn utraty wzroku, a ze względu na nieregularny przebieg i mało oczywiste objawy często diagnozowana jest stosunkowo późno. Jest też właściwie nieuleczalna. Obecne metody pozwalają na zahamowanie jej rozwoju, a czasem na poprawę jakości widzenia chorego, z czasem jednak choroba będzie nadal postępować. Nigdy nie należy bagatelizować problemów ze wzrokiem. Należy jak najszybciej udać się do okulisty. Im szybciej zdiagnozowane zostanie zwyrodnienie plamki żółtej, tym większa szansa na skuteczne leczenie i utrzymanie wzroku u pacjenta. Co należy wiedzieć o zwyrodnieniu plamki żółtej? Kogo dotyka? Na czym polega?
AMD to skrót pochodzący z angielskiego - age-related macular degeneration, czyli związane z wiekiem zwyrodnienie plamki żółtej. I rzeczywiście AMD najczęściej występuje u osób starszych, już po 50 roku życia. Nie jest to niezmienną regułą. AMD zdarza się również osobom młodszym. Zwyrodnienie plamki żółtej może bowiem wystąpić w dwóch postaciach - suchej i mokrej. Postać mokra jest dużo mniej powszechna, ale też zdarza się częściej u osób młodszych. Rozwija się szybko i gwałtownie, może doprowadzić do całkowitej utraty wzroku nawet w ciągu kilku tygodni. Postać sucha to ta dotykająca osoby starsze. Jej przebieg jest łagodniejszy, może rozwijać się latami, ale jest równie groźna.
Przyczyn występowania zwyrodnienia plamki żółtej może być bardzo wiele. Do czynników wpływających na jej rozwój zalicza się wiek, płeć, rasę, kolor oczu (stwierdzono, że występuje częściej nie tylko u osób starszych, ale też u kobiet, osób białych i o jasnych tęczówkach). Oprócz tego, jako przyczyny wskazuje się nieodpowiednią dietę, nadmierne wystawienie na szkodliwe promienie UV, choroby serca i układu krążenia, bądź otyłość.
Plamka żółta znajduje się w centralnej części siatkówki. Ze względu na bardzo dużą ilość komórek światłoczułych, które zawiera jest jednym z najważniejszych elementów budowy oka. To właśnie plamka żółta odpowiedzialna jest za ostrość widzenia i poprawność wzroku, zwłaszcza w centralnej części pola widzenia. Gdy dochodzi do jej degeneracji, wzrok pacjenta stopniowo się pogarsza, aż do całkowitej ślepoty. Zdarzają się przypadki, gdy chory wciąż widzi niewielkie obszary na obrzeżach pola widzenia, jednak ciemna plama pośrodku niemal uniemożliwia normalne funkcjonowanie.
W suchej postaci zwyrodnienia plamki żółtej komórki po prostu stopniowo obumierają. Widzenie coraz bardziej się pogarsza. Pacjent może skarżyć się na słabsze widzenie w nocy, niewyraźne widzenie zwłaszcza z bliska, problemy w czytaniu i pisaniu, falowanie linii, które powinny być proste, czy pojawiającą się w centrum pola widzenia ciemną plamę. Nie należy tych objawów ignorować, nawet jeśli są łagodne. Wczesne zdiagnozowanie zwyrodnienia plamki żółtej pozwala na szybsze podjęcie działań, które pozwolą na zahamowanie rozwoju choroby, a co za tym idzie - opóźnienie utraty wzroku pacjenta.
Praktycznie jedyną dostępną obecnie metodą leczenia AMD jest stosowanie iniekcji dogałkowych. Innymi słowy - zastrzyki aplikowane prosto w oczy pacjenta. Choremu wstrzykuje się leki pomagające zahamować rozwój zwyrodnienia plamki żółtej. Zawarte w zastrzykach witaminy, składniki mineralne, i kwasy pozwalają znacząco spowolnić degenerację komórek w plamce żółtej. Nie gwarantuje to jednak poprawy jakości wzroku, dlatego też tak ważne jest, by kurację zacząć na jak najwcześniejszym etapie choroby.