Sobota, 23 listopada 2024

AMD - powikłania

6 stycznia 2023

Choroby oczu to prawdziwa plaga naszych czasów. Chociaż schorzenia narządu wzroku ujawniają się w różnym wieku, grupą najbardziej narażoną na tego rodzaju dolegliwości są osoby starsze. Choroby oczu u pacjentów w podeszłym wieku stanowią poważny problem medyczny. Głównymi przyczynami zaburzeń widzenia u osób starszych są przede wszystkim jaskra otwartego kąta przesączania, prezbiopia (starczowzroczność), retinopatia cukrzycowa i AMD (zwyrodnienie plamki żółtej). W artykule skupimy się na ostatniej z wymienionych chorób i wyjaśnimy, do czego może prowadzić nieleczone AMD.

Co to jest AMD?

Układ optyczny ludzkiego oka składa się z kilku elementów. Pochłanianie przez gałkę oczną promienie światła najpierw przechodzą przez rogówkę i soczewkę, a następnie są ogniskowane na siatkówce. W siatkówce znajdują się nieregularnie rozmieszczone receptory światłoczułe (czopki i pręciki). Największe zagęszczenie receptorów występuje w miejscu zwanym plamką żółtą. Ten niewielki obszar wyróżnia się największą rozdzielczością widzenia, dlatego gdy dojdzie do uszkodzenia siatkówki właśnie w tym rejonie, pojawiają się poważne zniekształcenia obrazu i istotne ubytki w centrum pola widzenia. Groźną chorobą tej części oka jest zwyrodnienie plamki żółtej, potocznie nazywane AMD (Age Related Macular Degeneration). Wyróżnia się dwie postacie schorzenia: suchą zanikową) oraz mokrą (wysiękową, neowaskularną).

Jakie są przyczyny AMD?

Przyczyny rozwoju zwyrodnienia plamki żółtej nie zostały do końca wyjaśnione. Przyjmuje się, że etiologia choroby może być związana zarówno z uwarunkowaniami genetycznymi, jak i czynnikami środowiskowymi. Prawdopodobieństwo wystąpienia AMD zwiększa się wraz z wiekiem. Eksperci szacują, że schorzenie może dotyczyć 5-10% osób w wieku 65-75 lat i aż 20-30% osób po ukończeniu 75 roku życia. Wśród pozostałych czynników ryzyka wymienia się choroby serca i układu krążenia, palenie papierosów, nadmierną ekspozycję na słońce, niedobory antyoksydantów w osoczu krwi, otyłość, nadciśnienie tętnicze, jasny kolor tęczówek, wysoki poziom cholesterolu, rasę białą i płeć żeńską.

Czym się objawia AMD?

Zwyrodnienie plamki żółtej to schorzenie o przebiegu postępującym. W początkowej fazie AMD objawia się niewielkimi defektami widzenia centralnego. Chory może mieć problem ze skupieniem wzroku na czytanej książce i wyraźnym widzeniem z bliska. Wraz z pogłębianiem się zmian patologicznych dolegliwości przybierają na sile. Typowym symptomem jest pojawienie się ciemnej plamy w polu widzenia, coraz większe trudności w pisaniu i czytaniu, wrażenie falowania linii prostych, pogorszenie widzenia kolorów oraz zniekształcenie i zmniejszenie kontrastu obrazu. Ponieważ początkowe objawy są dość trudne do uchwycenia (zwłaszcza podczas patrzenia obuocznego), bardzo ważna jest regularna kontrola okulistyczna. Wczesne wykrycie choroby pozwala na wdrożenie odpowiednich metod leczenia, a tym samym zahamowanie jej postępu.

Jakie są powikłania nieleczonej AMD?

Nieleczone zwyrodnienie plamki żółtej prowadzi do bardzo poważnych konsekwencji. Zaawansowane zmiany patologiczne w tej części oka mogą nie tylko utrudnić, lecz także całkowicie uniemożliwić widzenie centralne. Aby poprawić stan siatkówki należy stosować metody profilaktyczne, przede wszystkim dietę bogatą w luteinę i suplementację antyutleniaczy (związków chemicznych neutralizujących szkodliwe działanie wolnych rodników). Wysiękową postać AMD można wyleczyć iniekcjami do gałki ocznej specjalnych preparatów z przeciwciałami anty-VEGF.