Objawy jaskry

Jaskra jest jedną z najpoważniejszych chorób oczu i drugą po zaćmie najczęstszą przyczyną ślepoty na świecie. W wielu przypadkach powstające w jej przebiegu uszkodzenie nerwu wzrokowego prowadzą bowiem nie tylko do stopniowego ograniczania pola widzenia, lecz także do całkowitej utraty wzroku. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia na jaskrę choruje obecnie około 80 milionów ludzi. Ryzyko zachorowania na jaskrę zwiększa się wraz z wiekiem. Okuliści podkreślają, że w przypadku jaskry kluczowe znaczenie ma jak najwcześniejsze postawienie diagnozy. Jeśli choroba zostanie wykryta odpowiednio szybko, możliwe jest leczenie zapewniające pacjentowi satysfakcjonującą ostrość wzroku. Specjaliści ostrzegają, że rokowania w przypadku nieleczonej jaskry najczęściej są niepomyślne. W dzisiejszym poradniku scharakteryzujemy symptomy, których pojawienie się może wskazywać na rozwój jaskry.

Przyczyny jaskry
Patomechanizmy prowadzące do rozwoju omawianej choroby nie zostały jeszcze do końca rozpoznane. W większości przypadków do uszkodzenia nerwu wzrokowego dochodzi na skutek podwyższonego ciśnienia w gałce ocznej (które prawidłowo powinno utrzymywać się w zakresie16 mm/Hg – 21 mm/Hg). Przyjmuje się jednak, że istnieją również istotne czynniki ryzyka. Należą do nich przede wszystkim:
• wiek (na jaskrę najczęściej chorują osoby powyżej 35. roku życia),
• predyspozycje genetyczne,
• wady refrakcji (krótkowzroczność, nadwzroczność),
• choroby siatkówki,
• płeć (jaskra częściej występuje u kobiet),
• długotrwałe leczenie sterydami,
• cukrzyca,
• nadciśnienie tętnicze,
• miażdżyca,
• hiperlipidemia,
• nawracające migreny,
• stres.

Objawy jaskry
Pojęcie „jaskra” definiowane jest jako grupa chorób narządu wzroku związanych z postępującym uszkodzeniem i zanikiem nerwu wzrokowego. Tego rodzaju zmiany prowadzą do zawężania pola widzenia (tzw. widzenia tunelowego). W zaawansowanych stadiach choroby pacjenci opisują to jako wrażenie patrzenia przez dziurkę od klucza. Najczęściej jaskrze towarzyszy także podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe. Objawy jaskry dotyczą przede wszystkim stopniowego pogarszania wzroku. Chorzy bardzo często zauważają pojawienie się charakterystycznego tęczowej aureoli wokół źródeł światła – jest to tzw. efekt halo. Objawem mogącym pojawić się w przebiegu omawianego schorzenia jest również zaczerwienienie oczu. Jeśli mamy do czynienia z jaskrą wrodzoną (występującą u noworodków oraz bardzo małych dzieci), symptomem bywa nadmierne łzawienie oczu oraz rozmyta tęczówka. W przypadku jaskry zamykającego kąta przesączania pojawiają się silne dolegliwości bólowe – nawracające bóle głowy i oczu. Mogą wystąpić także nudności i wymioty. Gwałtowny atak jaskry wymaga natychmiastowego udania się do lekarza lub wezwania pogotowia.

Profilaktyka jaskry
Jaskra nazywana jest cichym złodziejem wzroku, ponieważ może przez długi czas nie dawać o sobie znać. Okuliści alarmują, że aż 70% przypadków jaskry diagnozowanych jest dopiero wtedy, kiedy uszkodzenie nerwu wzrokowego znajduje się już w stadium zaawansowanym. Bardzo często uratowanie wzroku pacjenta okazuje się wtedy niemożliwe. Dlatego bardzo ważne jest profilaktyczne badanie oczu podczas kontroli okulistycznych. Najlepiej odwiedzać lekarza raz do roku, a minimum raz na dwa lata. Jeśli pojawi się jakiekolwiek podejrzenie jaskry, okulista zleci badania dodatkowe (m.in. pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego, badanie pola widzenia, badanie dna oka, badanie obrazowe nerwu wzrokowego, badanie kąta przesączania i tomografię optyczną.