Sobota, 23 listopada 2024

Jaskra może być również wrodzona

27 stycznia 2020

Jaskra to choroba, która dotyka milionów ludzi na całym świecie. Wbrew jednak pozorom, nie jest to schorzenie tylko ludzi dorosłych. Coraz częściej ujawnia się u młodzieży i dzieci – również tych najmniejszych. Na czym dokładnie polega jaskra wrodzona?

Jaskra powoduje uszkodzenie nerwu wzrokowego

Zacząć trzeba od tego, że jaskra (inaczej glaukoma) stanowi wspólne określenie kilku podobnych do siebie schorzeń. Istotą wszystkich jest postępujące uszkodzenie nerwu wzrokowego. Wyróżniamy:

  • jaskrę pierwotną lub wtórną z otwartym (szerokim) kątem przesączania;

  • jaskrę pierwotną lub wtórną z zamkniętym kątem przesączania;

  •  jaskrę z prawidłowym ciśnieniem wewnątrzgałkowym;

  • jaskrę wrodzoną.

W większości przypadków do neuropatii dochodzi na skutek zwiększonego ciśnienia wewnątrzgałkowego. Wyjątkiem jest tu odmiana, w której wartość ta jest prawidłowa, a do uszkodzenia nerwu dochodzi przez zaburzenia mikrokrążenia w jego okolicy. Jaskra z otwartym kątem przesączania występuje najczęściej (wg szacunków 80% przypadków) i ma charakter idiopatyczny. Odmiana zaś z kątem zamkniętym charakteryzuje się nieprawidłową budową anatomiczną kąta tęczówkowo-rogówkowego. O typie wtórnym mówimy, gdy choroba wystąpi na skutek urazu lub obecności jakiegoś innego schorzenia (np. zaćmy). A na czym dokładnie polega jaskra wrodzona?

Jaskra wrodzona

O jaskrze wrodzonej mówimy wtedy, gdy do zaburzenia prawidłowych wartości ciśnienia wewnątrzgałkowego dochodzi w trakcie życia embrionalnego. Niewłaściwa bowiem budowa kąta tęczówkowo-rogówkowego (zwanego też kątem przesączania) może ujawnić się już na tak wczesnym etapie. Najczęściej schorzenie objawia się w wieku niemowlęcym (choć niekiedy nawet kilka lat później), zwykle poprzez bóle oka i głowy, światłowstręt, powiększenie gałki ocznej (tzw. wole), a także łzawienie. Leczenie jaskry niemowlęcej jest tylko zabiegowe (cel to wytworzenie alternatywnej drogi odpływu dla cieczy wodnistej oka) i zwykle wiąże się ze znaczną poprawą; w pozostałych przypadkach jaskry wrodzonej stosuje się także terapię farmakologiczną w postaci leków obniżających ciśnienie wewnątrzgałkowe. Wybór właściwej formy leczenia zależy jednak od tego, jaką decyzję na podstawie badań pacjenta podejmie lekarz.

Jaskry nie wolno zlekceważyć

Bez względu na to, z którym rodzajem jaskry mamy do czynienia, schorzenia pod żadnym pozorem nie należy lekceważyć! Powstające bowiem z biegiem czasu zmiany są nieodwracalne. Im wcześniej wykryta choroba, tym większa szansa na skuteczne przyhamowanie jej postępów i uniknięcie utraty wzroku. Wszystko zależy też od typu jaskry, z którym mamy do czynienia. Nawet jednak nieuleczalna i nie dająca objawów odmiana z otwartym kątem przesączania, jeśli była w miarę wcześnie rozpoznana i jest prawidłowo leczona, może przez wiele lat pozostawać pod kontrolą. Dlatego polecamy regularnie poddawać się badaniom profilaktycznym, które umożliwią wykrycie choroby nawet wtedy, gdy będzie się nam wydawało, że z naszymi oczami wszystko jest w porządku.