Amd - jakie badania zrobić?
Piątek, 22 listopada 2024
Zwyrodnienie plamki żółtej, czyli inaczej AMD (z angielskiego Age-related macular degeneration), to choroba, z którą nie ma żartów. Nieuleczalna i będąca jedną z najczęstszych przyczyn utraty wzroku, niejednokrotnie diagnozowana jest zbyt późno, by móc ją zahamować. Choć nie ma jeszcze skutecznego leku na AMD, istnieją już zastrzyki, które pozwalają na zahamowanie jej rozwoju i opóźnienie postępowania. Aby jednak lekarstwa te były skuteczne, choroba musi być odpowiednio wcześnie zdiagnozowana - im wcześniej, tym lepiej.
Zwyrodnienie plamki żółtej występuje w dwóch postaciach - suchej i mokrej. W postaci mokrej jest groźniejsza - może zaatakować już w stosunkowo młodym wieku, bardzo nagle, nie dając najczęściej zbyt wiele czasu na reakcję i rozpoczęcie leczenia. W przypadku odmiany suchej jednakże sprawy mają się inaczej. Odmiana sucha AMD dotyka osoby po 50 roku życia i postępuje powoli. Warto regularnie chodzić do okulisty i badać się pod kątem zwyrodnienia plamki żółtej. Istnieją też charakterystyczne objawy, które mogą pomóc nam ocenić, czy coś z naszym wzrokiem jest nie tak. Jeśli zauważymy któreś z tych objawów, koniecznie trzeba udać się na badania, które pozwolą precyzyjnie określić, z jaką wadą wzroku lub chorobą mamy do czynienia.
Niektóre z objawów zwyrodnienia plamki żółtej są bardzo podobne do objawów innych schorzeń, czy wad wzroku, dlatego też nie warto od razu zakładać, że jest to właśnie AMD. Utrata ostrości widzenia dali, czy pogorszenie widzenia w nocy nie muszą być związane z degeneracją plamki żółtej oka, są już jednak wystarczającym sygnałem, że należy udać się do okulisty na badania. Wśród bardziej charakterystycznych objawów AMD wskazuje się ciemną lub szarą plamę w centrum pola widzenia (należy sprawdzać widzenie każdego oka osobno) lub wrażenie falowania linii, które w rzeczywistości są proste. Jednym z testów na AMD, które można wykonać nawet samodzielnie w domu jest Test Amslera. Pozwala on na sprawdzenie zaburzeń wzroku w centrum pola widzenia. Siatka Amslera to kwadrat o wymiarach 10x10cm wypełniony krzyżującymi się pionowymi i poziomymi liniami (regularna kratka). Pośrodku namalowany jest czarny punkt. W badaniu należy patrzeć na ten punkt, zasłaniając jedno oko, z odległości około 30-40 centymetrów. Jeśli linie wokół punktu falują lub wydają się zagięte, może to wskazywać na zwyrodnienie plamki żółtej. Najlepszym rozwiązaniem będzie jednak umówienie się na wizytę u okulisty i dokładniejsze badania.
okulista zleci serię badań pozwalających na ogólną ocenę stanu wzroku, ale istnieją też badania zaprojektowane specjalnie, by sprawdzić, czy pacjent cierpi na zwyrodnienie plamki żółtej. Badanie zaczyna się od dokładnego wywiadu z lekarzem, gdzie wypyta on o objawy i ogólny stan zdrowia. W przypadku AMD jednymi z czynników przyczyniających się do rozwoju choroby jest na przykład miażdżyca, czy nadciśnienie, mogą więc pojawić się pytania nawet pozornie niezwiązane ze wzrokiem. Następnie bada się ostrość widzenia z bliska i daleka, przeprowadza badanie dna oka, często również wspomniany już Test Amslera. Sprawdza się widzenie barw i ciśnienie wewnątrzgałkowe. Wreszcie lekarz zleci badanie OCT, czyli tomografię oka, dzięki której można będzie sprawdzić grubość siatkówki i ewentualny ubytek nabłonka barwnikowego. Innym badaniem robionym w celu wykrycia zwyrodnienia plamki żółtej jest angiografia fluoresceinowa, która polega na zobrazowaniu naczyń krwionośnych w oku. Dopiero po tak kompleksowych badaniach lekarz będzie mógł stwierdzić, czy pacjent faktycznie cierpi na zwyrodnienie plamki żółtej.
