Zwyrodnienie plamki żółtej u młodych ludzi
Czwartek, 18 kwietnia 2024
Zwyrodnienie plamki żółtej inaczej znane jest jako AMD, czyli Age-related macular degeneration. Oznacza to „związane z wiekiem zwyrodnienie plamki żółtej”. Można by się więc spodziewać, że schorzenie to dotyka raczej osoby starsze. I tak też jest najczęściej. Zwyrodnienie plamki żółtej spotykane jest raczej u osób powyżej 50 roku życia, a najczęściej u osób powyżej 70 roku życia. Nie oznacza to jednak, że AMD nie dotyka nigdy osób młodych. Zdarzają się takie przypadki, zwłaszcza, gdy trafi się wysiękowa, czyli tak zwana mokra odmiana zwyrodnienia plamki żółtej.
Występują dwie odmiany schorzenia plamki żółtej oka. Przede wszystkim jednak dobrze wiedzieć, czym jest plamka żółta i dlaczego jest tak ważna. Znajduje się ona w centralnej części gałki ocznej i zawiera w sobie najwięcej fotoreceptorów, czyli komórek światłoczułych. Jest odpowiedzialna za centralną część pola widzenia, a także za ostrość obrazu i rozróżnianie barw. Osoby chorujące na AMD nie zawsze dotyka pełna ślepota. Niejednokrotnie zdarza się, że widzenie obwodowe pozostaje niezmienione, jednak środek pola widzenia staje się niewidoczny bądź bardzo zamazany, co utrudnia wykonywanie codziennych czynności. Odmiana sucha AMD to 85% przypadków tej choroby. Dotyka ona niemal wyłącznie osoby po 70 roku życia. W tym wypadku komórki światłoczułe w plamce żółtej po prostu obumierają, przez co plamka żółta traci swoje funkcje. Rzadsza odmiana mokra AMD, stanowiąca 15% przypadków, zdarza się u osób już po 50 roku życia. Polega ona na powstawaniu patologicznych naczyń krwionośnych na plamce żółtej, co może doprowadzić z czasem do wylewu krwi w oku i ślepoty. Jest to bardziej gwałtowna i przez to bardziej niebezpieczna odmiana zwyrodnienia plamki żółtej.
U osób młodszych, poniżej 50 roku życia zwyrodnienie plamki żółtej praktycznie się nie zdarza. W bardzo ekstremalnych przypadkach może trafić się odmiana mokra, ta gwałtowniejsza. Ponieważ nie jest ona związana z naturalnym obumieraniem komórek światłoczułych w oku, a raczej z rozwojem nieodpowiedniego rodzaju komórek, może to nastąpić również w przypadku urazu oka. Jest to jednak bardzo wyjątkowa sytuacja, ciężko znaleźć informacje na temat takich przypadków. W wyniku odmiany mokrej zwyrodnienia plamki żółtej oka dochodzi do pogorszenia ostrości wzroku i możliwości rozróżniania barw, a w centrum pola widzenia może pojawić się tak zwany mroczek centralny - ciemna plama ograniczająca widzenie w jednym, bądź w obu oczach. Osoba młoda zauważająca u siebie objawy wskazujące na problemy z plamką żółtą powinna udać się do okulisty celem kompleksowego przebadania wzroku. Istnieje bowiem duże prawdopodobieństwo, że nie jest to dokładnie AMD a inne schorzenie atakujące narząd wzroku w podobny sposób. W diagnostyce zwyrodnienia plamki żółtej lekarze specjaliści wykonują badanie dna oka, a także angiografię fluoresceinową, czyli badanie pozwalające zauważyć patologiczne unaczynienie siatkówki. Może zostać zlecone również badanie OCT, służące do oceny grubości siatkówki i wielkości ewentualnego ubytku w jej nabłonku barwnikowym. Po zdiagnozowaniu problemu lekarz będzie w stanie zaproponować odpowiednie leczenie. Choć zwyrodnienie plamki żółtej jest obecnie chorobą właściwie nieuleczalną, jej mokrą odmianę można spowolnić, a nawet zahamować jej rozwój. Wykorzystuje się do tego celu terapię farmakologiczną - lek wstrzykiwany bezpośrednio w gałkę oczną pod znieczuleniem.
