Sobota, 23 listopada 2024
Choroby narządu wzroku to prawdziwa epidemia naszych czasów. Jednym z największych zagrożeń jest obecnie zaćma, czyli zmętnienie soczewki oka prowadzące do problemów z widzeniem. W wieku przypadkach nieleczona katarakta może się nawet skończyć całkowitą utratą wzroku. Chorobę najczęściej diagnozuje się u osób starszych, co jednak nie oznacza, że ryzyko jej wystąpienia nie dotyczy również innych grup wiekowych. Zaćma nabyta może rozwinąć się na skutek urazów oka, przyjmowania niektórych leków (m.in. kortykosteroidów). Z kolei na powstanie zaćmy wrodzonej może wpływać nieprawidłowy rozwój oka w okresie prenatalnym, wynikający zarówno z predyspozycji genetycznych, jak i chorób matki w czasie ciąży (grypa, żółtaczka, różyczka). Dokładna etiologia choroby nie została jeszcze do końca wyjaśniona. W leczeniu zaćmy stosuje się wyłącznie metody operacyjne. Jeszcze jakiś czas temu panowało przekonanie, że zabieg usunięcia zaćmy można przeprowadzić dopiero wtedy, kiedy soczewka ulegnie całkowitemu zmętnieniu. Obecnie przyjmuje się, że im wcześniej zostanie wykonany taki zabieg, tym lepiej. Czy każda osoba może poddać się operacji usunięcia zaćmy? W dzisiejszym artykule omówimy najważniejsze przeciwwskazania do zabiegu.
Jedyną skuteczną metodą leczenia katarakty jest zabieg usunięcia zaćmy. W większości przypadków polega on na rozdrobnieniu zmętniałej soczewki przy pomocy urządzenia zwanego fakomulsyfikatorem, a następnie wszczepieniu w miejsce usuniętej tkanki odpowiednio dopasowanego implantu. Sztuczna soczewka dobierana jest dla każdego pacjenta indywidualnie. Ponieważ fakoemulsyfikacja jest metodą małoinwazyjną (wykonuje się jedynie niewielkie, 2 mm nacięcie), ryzyko wystąpienia powikłań jest bardzo małe. Zabieg jest przeprowadzany w warunkach małej sali operacyjnej, w trybie chirurgii jednego dnia. Nie ma potrzeby podawania znieczulenia ogólnego – pacjent otrzymuje znieczulenie miejscowe w formie kropli do oczu. Cała operacja trwa zaledwie kilkanaście minut i jest całkowicie bezbolesna. Rekonwalescencja w większości przypadków przebiega szybko i sprawnie, a do pełnego wygojenia zoperowanego oka wystarczają zazwyczaj około cztery tygodnie.
Niestety, niektóre osoby nie mogą zostać zakwalifikowane do zabiegu usunięcia zaćmy. Choć medycyna wciąż szuka sposobów, by grono wykluczonych z możliwości operacji było coraz mniejsze, ciągle istnieją pewne przeszkody mogące uniemożliwić prawidłowe wykonanie zabiegu. Pierwsza z nich to niektóre choroby przewlekłe. Dotyczy to przede wszystkim poważnej niewydolności krążeniowo-oddechowej, zaawansowanego zwyrodnienia plamki żółtej, odwarstwienia siatkówki oraz jaskry. Podwyższone ryzyko występuje u pacjentów, których stan zdrowia uniemożliwia podanie im znieczulenia miejscowego. Przeciwwskazaniem może być także choroba wykluczająca utrzymanie nieruchomej pozycji ciała podczas operacji. Fakoemulsyfikacji nie przeprowadza się u osób, które w przeciągu ostatnich sześciu miesięcy przebyły zawał serca lub udar mózgu. W przypadku takich pacjentów zalecane jest wstrzymanie się z zabiegiem usunięcia zaćmy do czasu ustabilizowania się stanu zdrowia. Czasowym przeciwwskazaniem do operacji są wszelkiego rodzaju infekcje i stany zapalne oka oraz jego okolic. Operację zaćmy uniemożliwiają również takie przypadłości jak wywinięcie lub niedomykalność powiek, mogące utrudnić aplikację środka anestetycznego.