AMD a słońce
Czwartek, 9 maja 2024
Zwyrodnienie plamki żółtej to bardzo poważna choroba oczu. Inaczej znana jako AMD, od angielskiego agerelated macular degeneration, dopada najczęściej osoby po 70 roku życia, jest to więc raczej schorzenie występujące u osób starszych. Zdarza się jednak, że już po pięćdziesiątce pacjent zauważa pogorszenie wzroku, zwłaszcza w centralnym polu widzenia i lekarz okulista zdiagnozuje zwyrodnienie plamki żółtej.
Objawy obejmują przede wszystkim powolne tracenie wyraźnego widzenia, czasem mogą to być rozmazane litery, czasem niewyraźne kształty. W centralnym polu widzenia pojawia się coraz ciemniejsza plama. Często AMD objawia się najpierw w jednym oku, potem dopiero w drugim, stąd nietrudno przegapić pierwsze objawy choroby. Jeśli jednak zauważamy pogorszenie widzenia, najlepiej jak najszybciej zgłosić się do okulisty celem przebadania i zdiagnozowania problemu.
AMD jest, niestety, nieuleczalne. Nauka nie znalazła jeszcze sposobu na zapobiegnięcie lub całkowite wyleczenie tego schorzenia, jednakże istnieją metody pozwalające na spowolnienie jej przebiegu i choćby częściowe zahamowanie rozwoju. Stosuje się leczenie farmakologiczne, z pomocą zastrzyków aplikowanych bezpośrednio na oko pacjenta. Zastrzyki wykonywane są seriami.
Wśród przyczyn zwyrodnienia plamki żółtej przede wszystkim należy postawić wiek. Plamka żółta może ulec degeneracji po prostu przez naturalne obumieranie komórek w organizmie wraz z postępującym wiekiem. Plamka żółta jest największym w oku skupiskiem komórek światłoczułych. Z czasem ich ilość może się drastycznie zmniejszyć, co powoduje problemy z widzeniem.
Inaczej jest w przypadku innej odmiany AMD - tak zwanej mokrej, lub wysiękowej. W tym wypadku komórki światłoczułe nie obumierają. Zamiast tego w oku pojawiają się patologiczne naczynia krwionośne, które wpływają negatywnie na plamkę żółtą i powodują ograniczenie widzenia takie samo, jak w przypadku standardowej, suchej odmiany zwyrodnienia plamki żółtej. W tym wypadku to nie wiek, ale inne faktory będą miały większe znaczenie. Do innych przyczyn występowania zwyrodnienia plamki żółtej zalicza się palenie tytoniu i czynniki genetyczne. Często AMD wiąże się z innymi chorobami, jak cukrzyca, miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, czy otyłość. Nie bez znaczenia jest też słońce. Długotrwałe wystawianie się na światło słoneczne bez odpowiedniej ochrony (na przykład okularów słonecznych) nie będzie raczej bezpośrednią przyczyną powstania zwyrodnienia w plamce żółtej, może jednak w dużej mierze przyczynić się do rozwoju choroby.
Choć nie można zwyrodnienia plamki żółtej całkiem skutecznie wyleczyć, można mu spróbować zapobiec. Najważniejsza w profilaktyce AMD jest dieta. Ponieważ choroba ta często związana jest z innymi schorzeniami, zwłaszcza układu krwionośnego, jak miażdżyca, czy nadciśnienie tętnicze, ale też cukrzyca, obowiązują podobne zasady diety, jak w przypadku tych właśnie chorób. Unikać zatem należy ciężkich i tłustych potraw, oraz ograniczyć spożywany cukier.
Nie należy również zapominać o ochronie przed promieniowaniem ultrafioletowym ze słońca. Promienie UVA mogą ogólnie negatywnie wpłynąć na nasz wzrok, ale też poważnie przyczynić się do rozwoju zwyrodnienia plamki żółtej. Dlatego też koniecznie trzeba wyposażyć się w dobrej jakości okulary przeciwsłoneczne z mocnym filtrem UV. Wbrew pozorom nie jest to jedynie letnie akcesorium. Światło słoneczne może być równie groźne także zimą. Wprawdzie często świeci ono wtedy słabiej, krócej i mniej intensywnie, jednakże może odbijać się od śniegu, co powoduje, że promienie uderzają nas nie tylko z góry, ale także z dołu. Dlatego też okulary słoneczne powinny stanowić ochronę przez cały rok.
