AMD w jednym oku
Czwartek, 9 maja 2024
Zwyrodnienie plamki żółtej to poważna choroba oczu. Może spowodować nawet całkowitą ślepotę, a niejednokrotnie jest diagnozowana zbyt późno. Nie jest, niestety, uleczalna, można jedynie spowolnić jej rozwój.
Zwyrodnienie plamki żółtej (znane też pod skrótem AMD) spowodowane jest najczęściej przez wiek. Do innych przyczyn choroby zalicza się czynniki genetyczne, długotrwałe narażenie na promienie słoneczne, bez potrzebnej ochrony, czy palenie tytoniu. Może się też zdarzyć, że choroba rozwinie się w związku z cukrzycą, miażdżycą, czy nadciśnieniem tętniczym.
Wyróżnia się dwa rodzaje zwyrodnienia plamki żółtej. Postać sucha przytrafia się najczęściej osobom po 70 roku życia. Postać mokra, czyli inaczej wysiękowa, jest o tyle groźniejsza, że rozwija się bardzo szybko i może dotknąć również osoby znacznie młodsze.
Przede wszystkim warto wiedzieć, co to jest plamka żółta i dlaczego jest tak ważna dla widzenia. Plamka żółta to niewielka część gałki ocznej, znajdująca się na centralnej części siatkówki. Jest największym skupiskiem fotoreceptorów, czyli komórek światłoczułych. W związku z tym jest odpowiedzialna za widzenie barw i szczegółów obrazu, a także za jego ostrość, zwłaszcza w centralnej części pola widzenia. Zdarza się, że u osób starszych plamka żółta przestaje prawidłowo funkcjonować. Często dzieje się to najpierw w jednym oku, a drugie przejmuje częściowo jego funkcje, przez co trudniej początkowo zauważyć objawy. Choroba nie rozwija się równocześnie w obu oczach, i niejednokrotnie chory zauważa zmiany dopiero, gdy drugie oko również przestaje funkcjonować odpowiednio. Zwyrodnienie plamki żółtej ma również dość nieprzewidywalny przebieg. Może rozwijać się w ciągu tygodni, ale też miesięcy, a nawet lat. Rzadko zdarza się, że dotyka tylko jedno oko. Prędzej czy później, AMD najprawdopodobniej objawi się także w drugim. Przy zwyrodnieniu plamki żółtej, chory zauważy najpierw trudności w czynnościach takich, jak czytanie, czy prowadzenie samochodu. Z czasem objawy stają się silniejsze, powoli zaczyna zanikać centralne pole widzenia. Na zaawansowanym etapie, centralne pole widzenia staje się tylko niewyraźną plamą. Widzenie obwodowe pozostaje nienaruszone, więc chory nie traci wzroku całkowicie, ale bez widzenia centralnego, wykonywanie czynności codziennych staje się bardzo utrudnione.
Jeśli zaczynasz podejrzewać, że cierpisz na zwyrodnienie plamki żółtej, koniecznie umów się na wizytę u okulisty. Ponieważ niektóre z objawów AMD są podobne do objawów innych wad wzroku, bądź schorzeń, nie jest możliwe samodzielne zdiagnozowanie choroby. Można wykonać test Amslera, który pomoże określić, czy może to być zwyrodnienie plamki żółtej, jednak pełna diagnoza może być postawiona tylko przez okulistę. U lekarza, poza standardowymi badaniami oceniającymi ogólny stan oczu, pacjent zostanie poddany również badaniom zaprojektowanym specjalnie w celu zdiagnozowania AMD. Takimi badaniami jest na przykład tomografia oka, czy angiografia fluoresceinowa. Po dokładnym badaniu i wywiadzie z pacjentem, lekarz będzie mógł postawić diagnozę.
Jak zostało wspomniane, AMD jest chorobą nieuleczalną. Nie istnieje aktualnie skuteczna terapia pozwalająca całkowicie powtrzymać lub cofnąć jej rozwój. Można jednak zahamować jej postępowanie, dając pacjentowi szansę na dłuższe cieszenie się wzrokiem. Lek aplikuje się choremu bezpośrednio do oka za pomocą zastrzyków. Muszą one być regularnie powtarzane przez dłuższy czas, aby ich działanie miało efekty.
