AMD a palenie tytoniu

Nie od dziś wiadomo, że palenie tytoniu wpływa niekorzystnie na nasze zdrowie. Wiele mówi się o grożących palaczom nowotworach, o wiele mniej jednak znany jest fakt, że od palenia papierosów można… stracić wzrok. Jedną z chorób, której rozwojowi sprzyja palenie tytoniu jest zwyrodnienie plamki żółtej. To jedno z najgroźniejszych schorzeń oczu. Stwierdzono, że u palaczy nawet sześciokrotnie większe jest ryzyko zachorowania na zwyrodnienie plamki żółtej. Choroba ta może rozwijać się latami stopniowo odbierając pacjentowi ostrość wzroku w centralnym polu widzenia, bądź zaatakować znienacka i pozbawić wzroku w ciągu zaledwie kilku miesięcy. Dlatego też nie wolno tego schorzenia ignorować.

​

Co to jest AMD?

AMD pochodzi od angielskiego 'age related macular degeneration', czyli dosłownie związane z wiekiem zwyrodnienie plamki żółtej. Choroba ta nie dotyka jednak jedynie osób starszych. Rzeczywiście o wiele częściej występuje po 50 roku życia, jednak jest to najczęściej sucha odmiana zwyrodnienia plamki żółtej. Bardziej gwałtowna, mokra odmiana, może zdarzyć się o wiele młodszym osobom. Czym jednak właściwie jest plamka żółta i dlaczego jest tak ważna? To mały punkt na centralnej części siatkówki. Stanowi największe skupisko komórek światłoczułych, czyli inaczej fotoreceptorów. Dzięki plamce żółtej widzimy wyraźnie, zwłaszcza w centrum pola widzenia. Dlatego też jej degeneracja jest tak groźna i może całkowicie pozbawić pacjenta wzroku.

Wspomniana wcześniej odmiana sucha związana jest najczęściej rzeczywiście z wiekiem, choć inne przyczyny mogą mieć tu również swój wpływ. W wyniku naturalnych procesów starzenia się organizmu jednak obumierają naczynia krwionośne również w naszych oczach. Degeneracja naczyń w plamce żółtej prowadzi do jej zwyrodnienia. Często stopniowa utrata wzroku następuje najpierw w jednym oku, a później dopiero w drugim. Pacjent coraz gorzej widzi w nocy. Powoli zanika centralna część pola widzenia. Coraz trudniejsze staje się czytanie i pisanie, bo litery zaczynają być niewyraźne i zniekształcone. Z czasem, nawet jeśli nie dojdzie do całkowitej ślepoty, widzenie pozostanie jedynie na obrzeżach pola widzenia, co niemal uniemożliwi normalne funkcjonowanie.

Jeszcze groźniejsza jest postać mokra. Ta trafia się również osobom znacznie młodszym i postępuje zdecydowanie szybciej. W tym wypadku nie zdarza się stopniowa degeneracja plamki żółtej, ale w oku pojawiają się patologiczne naczynia krwionośne, które niwelują widzenie. Objawy są bardzo podobne, rozwijają się jednak w o wiele krótszym czasie.

Przyczyny zwyrodnienia plamki żółtej

Na rozwój zwyrodnienia plamki żółtej wpływ może mieć kilka czynników. Oprócz pierwszego i najpowszechniejszego, czyli wieku, jest też kilka innych, na które pacjenci nieszczególnie mają wpływ. AMD może wystąpić jako choroba współistniejąca schorzeń takich, jak otyłość, cukrzyca, czy nadciśnienie tętnicze. Istnieją też jednak przyczyny związane bezpośrednio z naszymi wyborami. Do takich należy właśnie palenie tytoniu, a także ekspozycja oczu na promienie słoneczne, czy światło niebieskie, emitowane przez ekrany LED. Wśród działań profilaktycznych przeciwko zwyrodnieniu plamki żółtej najważniejszy jest zdrowy styl życia. Rzucenie palenia i noszenie okularów przeciwsłonecznych może zdecydowanie pomóc zmniejszyć ryzyko zachorowania. Poza tym nie bez znaczenia jest aktywność fizyczna i dieta. Jedzenie zbyt tłustych i kalorycznych potraw ma negatywny wpływ na wiele organów w naszym organizmie, również na nasze oczy. Sprzyja rozwojowi miażdżycy, czy cukrzycy, które mogą spowodować także rozwój AMD.