Sobota, 23 listopada 2024
Zaćma to choroba, z którą zmaga się znaczna część polskiego społeczeństwa. Jeśli w porę nie zostanie podjęte odpowiednie leczenie, schorzenie może doprowadzić do całkowitej utraty wzroku. Katarakta może zostać wykryta już w trakcie podstawowego badania okulistycznego. Niestety, świadomość Polaków o konieczności regularnych wizyt u okulisty wciąż pozostawia wiele do życzenia. Choć lekarze apelują, by badać oczy co najmniej raz na dwa lata, wiele osób zupełnie o tym zapomina. W dzisiejszym artykule postanowiliśmy zebrać najważniejsze informacje na temat zaćmy.
Zaćma powstaje na skutek postępującego mętnienia naturalnie przejrzystej soczewki oka. Jest to część układu optycznego odpowiedzialna za ogniskowanie wpadających do oka promieni świetlnych na siatkówce. Zmiany chorobowe nie zawsze dotykają tego samego obszaru soczewki. Zmatowieniu może ulec m.in. jądro soczewki, otaczające je warstwy (kora) lub powierzchnia pod torebką tylną. Gdy tkanka utraci właściwą sobie przejrzystość i elastyczność, następuje pogorszenie ostrości widzenia.
Zaćma (zwana również kataraktą) najczęściej rozwija się u osób powyżej 50. roku życia. Prawdopodobieństwo zachorowania zwiększa się wraz z wiekiem. Według najnowszych badań, problem mętnienia soczewki oka dotyka aż 40% mężczyzn i 45% kobiet po siedemdziesiątce. Jest to związane z naturalnymi procesami starzenia się organizmu. Z biegiem czasu przemiana materii w soczewce nie zachodzi już tak sprawnie jak kiedyś. W efekcie może pojawić się jej matowienie i utrata elastyczności. Jeśli pacjent boryka się z innymi chorobami (np. cukrzycą) ryzyko pojawienia się zaćmy jest jeszcze wyższe.
Choroba powoduje znaczne obniżenie jakości życia, a nieleczona może doprowadzić nawet do całkowitej ślepoty. Ani farmakoterapia, ani używanie okularów nie są w stanie poprawić jakości wzroku u osób z kataraktą. Na szczęście istnieje inna skuteczna metoda – operacja. Zabiegi usunięcia zaćmy należą obecnie do najczęściej wykonywanych operacji okulistycznych w Polsce. W większości przypadków przeprowadzane są metodą fakoemulsyfikacji, czyli rozbicia i odessania zmętniałej soczewki za pomocą specjalnego urządzenia emitującego ultradźwięki o określonej częstotliwości. Następnie w miejsce usuniętej soczewki wszczepia się implant wewnątrzgałkowy. Operacja trwa zaledwie kilkanaście minut, jest zupełnie bezbolesna, a jej efekty pojawiają się niemal natychmiast. Fakoemulsyfikacja uznawana jest za najskuteczniejszą metodę leczenia zaćmy niezależnie od stadium zaawansowania zmian w obrębie soczewki.
Zabieg usunięcia zaćmy metodą fakoemulsyfikacji jest refundowany przez NFZ. Jednak na taką operację trzeba najczęściej bardzo długo czekać, ponieważ Fundusz może sfinansować jedynie ograniczoną ilość zabiegów w ciągu roku. Osoby decydujące się na zabieg na NFZ muszą liczyć się również z tym, że nie będą mogły wybrać rodzaju wszczepianej soczewki. W tym przypadku stosuje się bowiem jedynie najprostsze implanty jednoogniskowe – po takiej operacji nadal trzeba używać okularów. Dlatego o wiele lepszym rozwiązaniem może być skorzystanie z usług prywatnych klinik okulistycznych. W tym przypadku stosuje się różne rodzaje soczewek wewnątrzgałkowych, a pacjent może wybrać typ implantu najlepiej spełniający jego oczekiwania. Leczeniem zaćmy zajmują się specjalistyczne ośrodki okulistyczne w największych miastach w Polsce (m.in. w Krakowie i Warszawie).