Sobota, 23 listopada 2024
Zwyrodnienie plamki żółtej to jedno z najgroźniejszych schorzeń oczu. Choć pełna nazwa choroby to „związane z wiekiem zwyrodnienie plamki żółtej”, nie przytrafia się jedynie osobom starszym. Częściej dotyka osoby po 50 roku życia, objawia się powoli i stopniowo rozwija w ciągu kilku lat pogarszając wzrok coraz bardziej aż do całkowitej utraty widzenia. Taką postać zwyrodnienia plamki żółtej (inaczej AMD) nazywamy suchą. Istnieje też druga, bardziej groźna, postać wysiękowa, czyli mokra. Ta może zaatakować też znacznie młodszych pacjentów, postępuje też o wiele szybciej - wystarczą miesiące do całkowitego pozbawienia wzroku pacjenta. Nie należy zwyrodnienia plamki żółtej ignorować. Niestety, jest to choroba nieuleczalna, można jednak zahamować jej rozwój dzięki nowoczesnym zastrzykom aplikowanym bezpośrednio na oko.
Przede wszystkim jednak warto dowiedzieć się, skąd się bierze i na czym polega zwyrodnienie plamki żółtej. Plamka żółta to niewielka część wewnątrz gałki ocznej. Stanowi największe skupisko fotoreceptorów, czyli komórek światłoczułych, dzięki którym widzimy. Z wiekiem naczynia krwionośne w plamce żółtej obumierają i powoli traci ona swoje funkcje. Najczęściej zdarza się to najpierw w jednym, a potem dopiero w drugim oku. Dlatego też łatwo jest przegapić początkowe objawy. W przypadku wysiękowej odmiany zwyrodnienia plamki żółtej naczynia krwionośne nie obumierają. W plamce żółtej rozwijają się nowe naczynia krwionośne, ale nieprawidłowe, lub inaczej patologiczne. Wpływają one negatywnie na stan plamki żółtej powodując jej zwyrodnienie. Przyczyn rozwoju AMD może być wiele. Pierwszą i najpowszechniejszą jest wiek. Oprócz tego wymienia się czynniki genetyczne, inne choroby, jak cukrzyca, czy nadciśnienie tętnicze, ale również palenie tytoniu, a nawet nadmierne wystawienie na działanie promieni słonecznych i światła niebieskiego (płynącego z ekranów LED). Objawy zwyrodnienia plamki żółtej obejmują przede wszystkim zaburzenia wzroku w centralnej części pola widzenia.
Niewyraźny staje się zwłaszcza obraz z bliska, pogarsza się także widzenie w nocy. Pacjenci często mówią też o problemach w czytaniu, czy pisaniu, spowodowanym przez falowanie linii i coraz ciemniejszą plamę w centralnym polu widzenia. Do wstępnego zdiagnozowania AMD posłużyć może test Amslera. Można wykonać go nawet w domu. Test Amslera składa się z arkusza papieru w wyraźną kratę z czarnym punktem pośrodku. Należy spojrzeć na czarny punkt z odległości około 40cm, zasłaniając jedno oko. Jeśli linie wokół punktu są wygięte lub falują, można podejrzewać AMD. Należy w takim wypadku jak najszybciej umówić się do okulisty na szczegółowe badania.
Jedyną możliwością zahamowania rozwoju zwyrodnienia plamki żółtej są obecnie zastrzyki aplikowane bezpośrednio na oko. Nie uleczy to choroby, ale powstrzyma jej rozwój, pozwalając pacjentowi zachować wzrok na dłużej. Nie są to zastrzyki jednorazowe - terapia może trwać tygodniami. Iniekcje planowane są zależnie od aktualnego stanu pacjenta. Istnieje kilka preparatów, które mogą zostać wstrzyknięte do oka celem załagodzenia zwyrodnienia plamki żółtej. W przypadku postaci wysiękowej AMD, zastrzyki mogą być refundowane na NFZ. W przypadku postaci suchej jedyną możliwością jest terapia w prywatnej klinice na własny koszt. Zastrzyki przeciwko zwyrodnieniu plamki żółtej nie są niestety tanie. Istnieje kilka preparatów o różnym składzie i różnej skuteczności. W Krakowie za iniekcje na AMD zapłacimy od 800zł do nawet 3500zł. Najtańszym preparatem jest Avastin, kosztujący poniżej 1000zł. Nieco droższy, do 2000zł jest Eylea. Najdrożej wypada Lucentis, jego ceny sięgają od 2100zł w górę. Wszystko zależy również od tego, w jakiej klinice pacjent zdecyduje się na leczenie.